Tuesday, May 23, 2023

ហេតុអ្វីបានជាយុវជនក្នុងមេគង្គគួរជួប និងពិភាក្សាគ្នាឱ្យបានច្រើន?

លិខិតមិត្តអ្នកអាន, ខ្មែរថាមស៍, ២៣ ឧសភា ២០២៣ (តំណភ្ជាប់)

មាន​ហេតុផលសំខាន់​​​បី​ ដែល​យុវជនតំបន់​​មេគង្គ​គួរ​ជួប និង​ពិភាក្សា​គ្នាឱ្យ​​បាន​ច្រើន។

ហេតុផលទីមួយ គឺភាពចាំបាច់​ក្នុងការ​វិនិយោគនាទៅលើ​អនាគត ដើម្បីបង្កើត​អនុស្សាវរីយ៍រួមគ្នា​​ និងការថែរក្សាសន្តិភាព។

នៅក្នុងជំនាន់ឪពុកម្តាយ និងជីដូនជីតារបស់យើង ពួកគាត់​មានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាជាប្រវត្តិសាស្ត្រយ៉ាងរឹងមាំ តាមរយៈការតស៊ូពីសម័យមុន ដើម្បីដណ្តើម​ឯករាជ្យ សុខសន្តិភាព និងស្ថិរភាព ខណៈពេលដែលក្នុងតំបន់របស់យើង​ត្រូវបានបំផ្លិចបំផ្លាញដោយសង្រ្គាមវៀតណាម និង​សង្រ្គាមស៊ីវិលរាប់ទសវត្សរ៍របស់កម្ពុជា។

ប្រទេសឡាវនិងកម្ពុជា បានជួយវៀតណាមក្នុងការបង្រួបបង្រួមជាតិឡើងវិញ ហើយ​បើគ្មានការជួយជ្រោមជ្រែងទាំងនេះទេ​ ប្រទេសវៀតណាមប្រហែលជាត្រូវជួប​នឹងជោគវាសនាដូចប្រទេសកូរ៉េទាំងពីរ ដែលនៅតែមិនអាចបង្រួបបង្រួមគ្នាបាន។ ក្រោយ​មក វៀតណាម​បាន​ជួយ​កម្ពុជា​វិញ ​ក្នុង​ការ​រំដោះ​ប្រទេសនេះ​ចេញពី​របប​ប្រល័យ​ពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត។ បន្ទាប់​មក យើងក៏​មាន​ប្រទេស​ថៃ​ដែល​បាន​ជួយ​ផ្តល់​វេទិកា​សម្រាប់​កិច្ចចរចា​សន្តិភាព​របស់​កម្ពុជា និង​បានជួយមើល​​ថែ​ជនភៀសខ្លួន​កម្ពុជាផងដែរ។

តាមរយៈ​ការ​តស៊ូ​ទាំងនេះ ​ជំនាន់​មុនៗ​ពួកគាត់​​បាន​និ​ង​កំពុងរីករាយ​ជាមួយ​នឹង​មរតក​អនុស្សាវរីយ៍​រួមគ្នា​ដ៏​យូរអង្វែង​​។

ប៉ុន្តែ ចុះជំនាន់ក្រោយដូច​ពួកយើងវិញ​តើ​ពួក​យើង​មាន​អនុស្សាវរីយ៍​រួមគ្នា​អ្វី​ខ្លះទៅ​?

យើង​ប្រហែល​ជាគ្មាន​​អនុស្សាវរីយ៍​​តស៊ូរួមគ្នា​នោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​យើង​​ទទួលបាន​​សន្តិភាព ដែល​ជាកេរ​មរតករួម។ យើងមិន​ត្រូវព្រងើយកន្តើយ​ចំពោះ​សន្តិភាពនេះឡើយ​ព្រោះនេះគឺ​ជាសន្តិភាពដែលរកបានដោយ​ឈាម និងការលះបង់ ពីសំណាក់ជំនាន់មុនៗរបស់យើង។

តើ​យើង​ត្រូវ​ទទួល​ប្រយោជន៍​ពី “​ភាគលាភនៃ​សន្តិភាព” ដោយ​របៀបណា​តើយើងធ្វើយ៉ាងណាទើបអាចបង្កើតនូវអនុស្សាវរីយ៍ និង​ការចងចាំរួម អំ​ពីសន្តិភាពនាពេល​បច្ចុប្បន្ននេះ​?

ជាអកុសល ពេលខ្លះ នៅពេលដែលយើងទទួលបានសន្តិភាព យើងតែងតែ​មានទំនោរមិនសូវខ្វល់ពីតម្លៃរបស់វាទេ​។ យើង​ក៏​មិនសូវ​​ស្គាល់​អ្នកជិតខាងរបស់​យើង​ដែរ។ នេះអាចបង្កឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់សម្រាប់​តំបន់ នៅពេលដែលមនុស្សជំនាន់ក្រោយឱ្យតម្លៃសន្តិភាពស្រាលពេក ហើយមិនសូវខិតខំប្រឹងប្រែងបង្កើតសាមគ្គីភាពក្នុងតំបន់ ដើម្បីការពារសន្តិភាព។

ហេតុ​ដូច្នេះ​ហើយ​បាន​ជា​យុវជន​ក្នុង​តំបន់មេគង្គ​ ត្រូវ​ជួប និង​​ពិភាក្សា​គ្នា​ឱ្យបានច្រើនថែម​ទៀត។

ហេតុផលទី​២ គឺភាពចាំបាច់​ដែល​យុវជន​​ជំនាន់ក្រោយ​​ត្រូវជំនះ​​លើ​ការរើសអើង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ចំពោះ​ប្រទេស​ជិតខាង​។

យើងទាំងអស់គ្នាសុទ្ធតែដឹងតៗគ្នា​ពី​រឿងរ៉ាវប្រវត្តិសាស្ត្រអវិជ្ជមាន ជាមួយ​នឹង​ប្រទេស​ជិតខាងរបស់យើង។

តើ​គ្រូ​វៀតណាម​ប្រាប់​សិស្ស​របស់​ពួកគេ​អំពី​ប្រទេស​ចិនយ៉ាងម៉េចខ្លះ​តើ​គ្រូ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ខ្មែរ​ប្រាប់​សិស្ស​របស់ខ្លួន​ ពី​ប្រទេស​ថៃ និង​វៀតណាម​យ៉ាងម៉េចខ្លះតើ​គ្រូ​ថៃ​ប្រាប់​សិស្ស​របស់​ពួកគេ​អ្វីខ្លះ​អំពី​ប្រទេសកម្ពុជា មីយ៉ាន់ម៉ា និង​ឡាវតើ​គ្រូ​មីយ៉ាន់ម៉ា​ប្រាប់​សិស្ស​របស់​ពួកគេថាម៉េច​ខ្លះ​អំពី​ប្រទេស​ថៃ?

អ្នករាល់គ្នា​សុទ្ធតែអាច​ស្រមៃឃើញ​នូវ​ចម្លើយចំពោះសំណួរខាងលើ​នេះហើយ​។ ពិតណាស់ វាគឺ​ជារឿងសំខាន់ ដែលយើងត្រូវរៀនពីប្រវត្តិសាស្ត្រ ដើម្បីស្វែងយល់ពីអតីតកាល និងចៀ​សវាងកុំឱ្យប្រវត្តិសាស្ត្រមិន​ល្អ​កើតឡើងម្តងទៀត។ ប៉ុន្តែ ប្រវត្តិសាស្ត្រក៏មិនគួរជាកត្តា​កំណត់តែមួយ​គត់ក្នុង​ការ​គូសវាស​ជោគវាសនា​អនាគតរបស់ពួកយើងដែរ។ យើងទាំងអស់គ្នា​គួរ​តែជា​អ្នក​រៀបចំ​​អនាគត​របស់ពួក​យើង​ តាម​រយៈ​ការ​យល់ដឹង​​ពី​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មកឱ្យ​បាន​កាន់​តែ​ល្អ​ប្រសើរ បង្កើន​មិត្តភាពកាន់តែ​ល្អ និងពង្រឹង​​ភាពជាអ្នកជិត​ខាងល្អ​។

យើងត្រូវតែចងចាំផងដែរថា យើងមិនអាចផ្លាស់ប្តូរអ្នកជិតខាងរបស់យើង​បានទេ។ ពេលខ្លះយើងអាចមានប្រវត្តិ​ល្អ ពេលខ្លះ​យើងក៏​​អាចមាន​ប្រវត្តិ​មិន​ល្អ​ជាមួយគ្នា ប៉ុន្តែ យើង​ពិត​ជា​មិនអាចផ្លាស់ប្តូរអ្នកជិតខាងរបស់យើង​បានទេ។

អ្វី​ដែល​យើង​អាច​ធ្វើ​បាន ​គឺ​ការ​ខិត​ខំ​បន្ថែម​ទៀត​ដើម្បី​លើក​កម្ពស់​ការ​រួម​រស់​ដោយ​សន្តិវិធីជាមួយ​គ្នា​ចែករំលែក​វិបុលភាព និង​បង្កើតនូវ​ព្រំដែន​សន្តិភាព កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ មិត្តភាព និង​ទីផ្សារ។

តាមរយៈកម្មវិធីផ្លាស់ប្តូរយុវជនដ៏រឹងមាំនៅក្នុងតំបន់ទន្លេមេគង្គ មនុស្សជំនាន់ថ្មីនឹងបាន​ស្គាល់អ្នកជិតខាងរបស់ពួកគេ​ដោយ​ផ្ទាល់ ដោយមិនផ្អែកលើអ្វីដែល​ពួក​គេធ្លាប់រៀនសូត្រ​​តាម​ប្រវត្តិសាស្ត្រ ហើយងាក​មកបង្កើតមិត្តភាពថ្មីជាមួយមនុស្សពិត។ ពួកគេ​នឹង​យល់​ថា ​ទាំង​អស់​គ្នាសុទ្ធ​​តែ​ជា​មនុស្ស​ធម្មតា​ដែល​ចេះ​មាន​អារម្មណ៍​ឈឺចាប់ សោកសៅ និងចេះសប្បាយរីករាយ​​ដូចពួកយើងដែរ​។

ហេតុផលទី​៣ គឺ​ភាពចាំបាច់ដែល​ត្រូវ​ពង្រឹងស្មារតី​​នៃជោគ​វាសនា​រួម និង​អនាគត​រួម។

ចំណុច​នេះស្រដៀងនឹងចំណុចទីមួយដែរ។ ជោគវាសនានិងអនាគតរួមរបស់យើងទាំងអស់គ្នា​នោះគឺសន្តិភាព។ ព្រោះ​ថា​ បើ​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់មេគង្គ​​ណាមួយ​​មាន​សង្គ្រាម អ្នក​មិន​អាច​និយាយ​ថា ប្រទេសនោះ​​មាន​សង្គ្រាម​តែ​ម្នាក់​ឯង​បាន​ទេ។ សង្រ្គាមនឹងរីករាលដាល ហើយផលប៉ះពាល់នឹងមកដល់ព្រំដែនរបស់ប្រទេសអ្នក។ សង្គ្រាម​មិន​ឈប់ទ្រឹង​ត្រឹមបន្ទាត់ព្រំដែននោះទេ។ ជាក់ស្តែង ដូចក្នុង​របប ប៉ុល ពត នៅកម្ពុជា តើ​មានជនភៀសខ្លួន​ប៉ុន្មាន​នាក់​បាន​ភៀស​ទៅ​ប្រទេស​ថៃ​តើមានជនភៀសខ្លួនប៉ុន្មាននាក់បានភៀសទៅ​ប្រទេសវៀតណាមតើ​មានប្រជាជន​វៀតណាម​ប៉ុន្មាន​នាក់​ដែល​ត្រូវបាន​របប ប៉ុល ពត សម្លាប់វិបត្តិមនុស្សធម៌ មិនមានខ័ណ្ឌ​ព្រំដែននោះឡើយ។

ដូច្នេះ សូមកុំ​បន់ស្រន់បួងសួង​​ចង់​ឱ្យប្រទេស​​ជិត​ខាងរបស់អ្នក​មាន​សង្គ្រាមឱ្យសោះ។ វាគ្មាន​ផលប្រយោជន៍ដល់នរណាម្នាក់ឡើយ។ យើង​ត្រូវ​តែ​ព្យាយាម​ឱ្យ​អស់​ពី​សមត្ថភាព​ដើម្បីធានា​ថា ប្រទេសទាំងអស់ក្នុងតំបន់​របស់យើង​មាន​សន្តិភាព។

យើងត្រូវរួមគ្នាបង្កើតសន្តិភាពជាមួយគ្នា ព្រោះយើងមានជោគវាសនារួមគ្នា។ អត្ថន័យពិតនៃពាក្យ "ជោគវាសនារួមគ្នា" គឺកំណត់ដោយ​​សន្តិភាព និង​សង្គ្រាមនេះឯង​។ បើ​ប្រទេស​មួយ​មាន​សង្គ្រាម តំបន់​ទាំងមូល​នឹង​មាន​អស្ថិរភាព។ បើ​តំបន់​ទាំងមូល​មាន​សន្តិភាព ទាំងអស់គ្នា​នឹងទទួលបាន​ភាគ​លាភពីសន្តិភាព​ ហើយទាំងអស់គ្នា​នឹង​មាន​ពេល​អភិវឌ្ឍ​និង​ទទួលផល​ពីភាពរុងរឿងសុខសាន្ត។​

ទន្ទឹមនឹងនេះ ជោគវាសនារួមគ្នាក៏មានអត្ថន័យមួយទៀតផងដែរ ក្នុងន័យទាក់ទងនឹងធនធានធម្មជាតិ​មានកំណត់ដែលយើងប្រើប្រាស់​ជាមួយគ្នា។ សម្រាប់​ប្រជាជន​នៅតាម​តំបន់​ទន្លេមេគង្គ យើង​ផឹក​ទឹកពីទន្លេតែមួ​យ​ ហើយ​យើងញ៉ាំ​​ត្រីទន្លេ​​ដូចគ្នា​។ ជាការពិតណាស់ ធនធានទាំងនេះ​មិនមែនគ្មាន​ដែនកំណត់នោះទេ។ ធនធានទាំងនេះ​​គឺ​សម្រាប់​មនុស្ស​គ្រប់​គ្នា មិន​មែន​សម្រាប់​តែ​ជំនាន់របស់​យើង​ទេ ប៉ុន្តែ ​សម្រាប់​មនុស្ស​ជំនាន់​ក្រោយ​របស់​យើង​ផង​ដែរ។

ដូច្នេះ លើសពីសន្តិភាព ជោគវាសនារួមគ្នារបស់យើងក៏សំដៅទៅលើធនធានដែលមានកម្រិត ដែលយើងត្រូវប្រើប្រាស់​រួម​គ្នាផងដែរ​ ក្នុងនោះរួមមាន ភាពស្រស់ស្អាតនិងភាព​សម្បូរបែបនៃជីវៈចម្រុះក្នុងតំបន់មេគង្គ បរិស្ថាននិងប្រព័ន្ធ​អេកូឡូស៊ីប្រកបដោយនិរន្តរភាពនៃទន្លេមេគង្គរបស់យើង​។

យុវជន​ជំនាន់ថ្មីត្រូវតែពង្រឹងបន្ថែមទៀតនូវស្មារតីនៃជោគវាសនារួមគ្នា និងអនាគតរួមគ្នា រវាងជំនាន់​របស់​ពួក​យើង តាមរយៈការយល់ដឹងឱ្យកាន់តែច្បាស់អំពីតម្លៃនៃសន្តិភាព និងការទទួលខុសត្រូវដ៏ធ្ងន់ក្នុងកិច្ចការការពារសន្តិភាព ក៏ដូចជាធនធានធម្មជាតិដែលមានកម្រិតរបស់យើង។

តាមរយៈអត្ថបទនេះ អ្នកនិពន្ធសូមសម្តែង​នូវ​អំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះរាល់កម្មវិធីទាំងឡាយ ដែល​មាន​គោលដៅ​ជំរុញ​ការ​ផ្លាស់ប្តូរយុវជននៅក្នុងតំបន់មេគង្គ បូក​រួមទាំងកម្មវិធីនាវា​សន្តិភាពមេគង្គឡានឆាងផងដែរ។

 

 


No comments: